KROATIE SLOOPT ILLEGALE HUIZEN
Het eiland Vir is een toeristische nachtmerrie. In de winter wonen er twee-, drieduizend mensen, in de zomer zeker het tienvoudige. En al die mensen hebben huizen. Vir is één groot bouwterrein, waar huizen groeien inplaats van bomen. Systeem zit er niet in, iedereen bouwt wat hij zelf mooi vindt, of wat binnen zijn budget valt. Aan controle wordt zichtbaar niets gedaan.
Aan bouwvergunningen trouwens ook niet. Vrijwel alle huizen op Vir zijn zonder vergunning gebouwd, zoals trouwens in heel Kroatie veel zonder vergunning is gebouwd. Maar op Vir is het wel heel extreem uit de hand gelopen.
Dat schijnt een historische reden te hebben. Ooit wilden de autoriteiten schijnbaar een kerncentrale op het eiland bouwen, en toen heeft het gemeentebestuur besloten iedereen overal te laten bouwen, want als de boel eenmaal vol stond, was er geen plek meer voor die centrale. Een merkwaardige vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid dus, die inmiddels wel heel erg uit de hand is gelopen. De huizen staan inmiddels letterlijk tot aan de rand van het water.
Geen wonder dus dat de Kroatische autoriteiten Vir hebben uitgekozen als speerpunt in hun nieuwe beleid om de bouw van huizen zonder bouwvergunning aan te pakken. Ze beperken zich daarbij in eerste instantie tot huizen, die te dicht bij de waterlijn zijn gebouwd. Zeventig meter van de zee is het wettelijke minimum, en wie zich daar niet aan heeft gehouden, ziet zijn bezit onherroepelijk tegen de grond gaan. De eerste tientallen huizen zijn al gesloopt, enkele honderden staan nog op de nominatie. Ook op Rab en Krk, eilanden waar het ook behoorlijk uit de hand is gelopen, staan de buldozers al klaar.
In Hongarije heeft dat tot behoorlijke verontwaardiging geleid, want Vir schijnt onder Hongaarse bezitters van vakantiehuizen aan de Kroatische kust een geliefde bestemming te zijn. Er zijn tientallen Hongaren die door de sloop worden gedupeerd. Overigens is er ook een groot aantal Kroaten en huiseigenaren uit diverse andere landen die hun bezit tegen de vlakte zien gaan, dus niemand kan beweren dat er sprake is van discriminatie.
Kroatische kranten toonden niet veel medeleven met de gedupeerde buitenlanders. Er bestaat onder Kroatische eigenaren enige wrevel tegen buitenlanders, die tegen de regels in hun huis verhuren, omdat die buitenlanders over die huuropbrengst geen belasting betalen, terwijl de Kroaten dat wel moeten.
Maar één krant constateerde wel dat veel gedupeerden er zelf weinig aan kunnen doen. De Kroatische onroerend goed markt is, of was in ieder geval, tamelijk chaotisch. Tot voor kort bestond er geen kadaster. Pas nu, onder druk van de EU, wordt er een goed registratiesysteem opgezet. Dat maakte het voor kopers buitengewoon moeilijk wom te controleren of alles met een bepaald huis wel in orde was.
Ze waren daarin afhankelijk van hun advocaat, en ook daarvoor was het vaak een moeilijke klus om uit te vinden hoe de situatie rond een bepaald stuk onroerend goed gesteld was.
Er schijnen huizen te zijn, waarvan ergens nog eigendomspapieren van begin vorige eeuw rondzwerven. Om maar niet te spreken van Serviërs die sinds midden jaren negentig niet meer naar hun vakantiehuis aan de Kroatische kust zijn geweest, maar die formeel nog wel steeds eigenaar zijn.
Dat zijn soms hele ingewikkelde situaties. Maar advocaten die, zoals op Vir, hun klant simpelweg hebben verteld dat alles in orde was, terwijl er nooit een bouwvergunning voor een huis was afgegeven, hebben de boel natuurlijk simpelweg beduveld onder het motto 'iedereen bouwt illegaal, dus wat zou het?'.
Aan de andere kant, of die Hongaarse kopers echt altijd zo onschuldig zijn als ze zich voordoen, is maar de vraag. Bij het Balatonmeer, de 'Hongaarse zee' wordt vaak even vrolijk illegaal gebouwd als op Vir. De kans dat daar een sloper langskomt, is tot nu toe gering. Kroaten zullen daar in toekomst toch iets minder lichtzinnig over denken
Campinggids Kroatië en Midden-Europa bij Bol.com
Campinggids Midden-Europa & Kroatie / 2005
Aan bouwvergunningen trouwens ook niet. Vrijwel alle huizen op Vir zijn zonder vergunning gebouwd, zoals trouwens in heel Kroatie veel zonder vergunning is gebouwd. Maar op Vir is het wel heel extreem uit de hand gelopen.
Dat schijnt een historische reden te hebben. Ooit wilden de autoriteiten schijnbaar een kerncentrale op het eiland bouwen, en toen heeft het gemeentebestuur besloten iedereen overal te laten bouwen, want als de boel eenmaal vol stond, was er geen plek meer voor die centrale. Een merkwaardige vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid dus, die inmiddels wel heel erg uit de hand is gelopen. De huizen staan inmiddels letterlijk tot aan de rand van het water.
Geen wonder dus dat de Kroatische autoriteiten Vir hebben uitgekozen als speerpunt in hun nieuwe beleid om de bouw van huizen zonder bouwvergunning aan te pakken. Ze beperken zich daarbij in eerste instantie tot huizen, die te dicht bij de waterlijn zijn gebouwd. Zeventig meter van de zee is het wettelijke minimum, en wie zich daar niet aan heeft gehouden, ziet zijn bezit onherroepelijk tegen de grond gaan. De eerste tientallen huizen zijn al gesloopt, enkele honderden staan nog op de nominatie. Ook op Rab en Krk, eilanden waar het ook behoorlijk uit de hand is gelopen, staan de buldozers al klaar.
In Hongarije heeft dat tot behoorlijke verontwaardiging geleid, want Vir schijnt onder Hongaarse bezitters van vakantiehuizen aan de Kroatische kust een geliefde bestemming te zijn. Er zijn tientallen Hongaren die door de sloop worden gedupeerd. Overigens is er ook een groot aantal Kroaten en huiseigenaren uit diverse andere landen die hun bezit tegen de vlakte zien gaan, dus niemand kan beweren dat er sprake is van discriminatie.
Kroatische kranten toonden niet veel medeleven met de gedupeerde buitenlanders. Er bestaat onder Kroatische eigenaren enige wrevel tegen buitenlanders, die tegen de regels in hun huis verhuren, omdat die buitenlanders over die huuropbrengst geen belasting betalen, terwijl de Kroaten dat wel moeten.
Maar één krant constateerde wel dat veel gedupeerden er zelf weinig aan kunnen doen. De Kroatische onroerend goed markt is, of was in ieder geval, tamelijk chaotisch. Tot voor kort bestond er geen kadaster. Pas nu, onder druk van de EU, wordt er een goed registratiesysteem opgezet. Dat maakte het voor kopers buitengewoon moeilijk wom te controleren of alles met een bepaald huis wel in orde was.
Ze waren daarin afhankelijk van hun advocaat, en ook daarvoor was het vaak een moeilijke klus om uit te vinden hoe de situatie rond een bepaald stuk onroerend goed gesteld was.
Er schijnen huizen te zijn, waarvan ergens nog eigendomspapieren van begin vorige eeuw rondzwerven. Om maar niet te spreken van Serviërs die sinds midden jaren negentig niet meer naar hun vakantiehuis aan de Kroatische kust zijn geweest, maar die formeel nog wel steeds eigenaar zijn.
Dat zijn soms hele ingewikkelde situaties. Maar advocaten die, zoals op Vir, hun klant simpelweg hebben verteld dat alles in orde was, terwijl er nooit een bouwvergunning voor een huis was afgegeven, hebben de boel natuurlijk simpelweg beduveld onder het motto 'iedereen bouwt illegaal, dus wat zou het?'.
Aan de andere kant, of die Hongaarse kopers echt altijd zo onschuldig zijn als ze zich voordoen, is maar de vraag. Bij het Balatonmeer, de 'Hongaarse zee' wordt vaak even vrolijk illegaal gebouwd als op Vir. De kans dat daar een sloper langskomt, is tot nu toe gering. Kroaten zullen daar in toekomst toch iets minder lichtzinnig over denken
Campinggids Kroatië en Midden-Europa bij Bol.com
Campinggids Midden-Europa & Kroatie / 2005
Reacties