ECOLOGISCHE BOER
Toen Hongaarse boeren vorig jaar de straat opgingen om te protesteren tegen de achterlopende uitbetaling van EU-landbouwsubsidies, stond Géza Varga als een van de woordvoerders vooraan in de strijd. Maar echt zinnig vond hij de acties destijds niet. ,,Ik realiseerde me heel goed dat de Hongaarse regering sinds het EU-lidmaatschap maar beperkte zeggenschap over het landbouwbeleid heeft, en dat we met onze tractoren eigenlijk in Brussel moesten wezen’’, zegt de ecologische boer die dit voorjaar namens de groene partij Ekőlánc kandidaat stond voor de parlementsverkiezingen.
De Hongaarse boerenstand is slecht georganiseerd. Naast de Landbouwkamer, die hoofdzakelijk enkele honderden grote agrarische ondernemingen vertegenwoordigt, is er de MAGOSz, de organisatie van familiebedrijven, waar in het totaal 20000 van de 215000 geregistreerde boeren lid van zijn. Andere organisaties zijn te klein om mee te tellen.
Varga vertegenwoordigt de MAGOSz in de Confederatie van Europese Boeren, de CPE, maar heeft gelijktijdig de nodige kritiek op de organisatie. ,,Afgelopen voorjaar werden vier MAGOSz-leden namens de oppositiepartij Fidesz gekozen in het parlement. Maar ik denk niet dat het goed is als een belangenbehartigingsorganisatie politiek zo uitgesproken een richting kiest. Dat belemmert de discussie met de andere kant, in dit geval de regering’’.
Mede om die reden richtte Varga vorige herfst samen met een aantal anderen Ekőlánc op, de Ecologische Ketting, een partij die een groen beleid voorstaat en die, aldus Varga, een frisse wind in de Hongaarse politiek moet brengen.
,,Het gaat er niet om of we een linkse of rechtse regering hebben, het gaat er voor ons boeren om wat voor positie die inneemt tegenover zaken als globalisering’’, aldus Varga. Het lukte de partij overigens niet een parlementszetel te bemachtigen. Ekőlánc kon niet op tegen het propagandageweld van de conservatieve Fidesz en de socialistische regeringspartij.
Varga is een weloverwogen anti-globalist. Hij zet kritische noten bij de huidige wereldhandelsovereenkomsten, zonder meteen het kind met het badwater weg te willen gooien. ,,WTO-regels zouden niet voor de landbouw moeten gelden. Europa bouwt nu landbouwsubsidies en douanetarieven af en gooit de markt open voor goedkope suiker uit Brazilië en soja uit Argentinië. Maar het is voor Europese boeren onmogelijk om te concurreren tegen landen, die geen enkel sociaal of milieubeleid hebben. De gevolgen daarvan zouden natuurlijk op de een of andere manier in de handelsverdragen meegewogen moeten worden’’.
Het is te gek, zegt hij, dat in Hongarije, een buitengewoon geschikt akkerbouwland, de graanschuren vol liggen en de EU enorme interventiesubsidies betaalt, omdat die gewassen als veevoer niet kunnen concurreren tegen soja uit Argentinië die zo goedkoop is dankzij sociaal en ecologisch wanbeleid.
Bij Galgahéviz, een dorp zo’n vijftig kilometer oostelijk van Boedapest, probeert Varga op dorpsniveau te verwezenlijken wat hij op globaal niveau graag zou zien: een samenleving die grotendeels voor zichzelf kan zorgen. Al in 1988 begonnen hij en een aantal andere boeren in het dorp een ecologisch bedrijf. Aanvankelijk wilden ze produceren voor eigen gebruik en voor verkoop in het dorp zelf. Maar inmiddels bewerkt de Galgafarm 300 hectare grond en levert zijn producten aan biowinkels, biomarkten en ook supermarkten in heel Hongarije.
,,We hebben een eigen zuivelbedrijf waar we melk, zure room, kaas, kwark en boter maken en we verwerken onze groente en het fruit ook zelf,’’ zegt hij. Galgafarm is daarnaast de lokale spil van Leader, een EU-project voor regionale ontwikkeling, en heeft een onderwijsafdeling waar boeren uit de wijdere omgeving over ecologische landbouw leren.
Bovendien werkt het bedrijf aan de ontwikkeling van een nieuw ecologisch dorp, aan de rand van Galgahéviz. Er moeten zo’n vijftig huizen komen, die in principe zelfvoorzienend moeten worden wat energie, water en voedsel betreft. ,,De bouw daarvan is inmiddels gestart. De twintig gezinnen die nu in de Galgafarm meedoen, zullen de eerste bewoners zijn, maar we willen ook mensen van buitenaf aantrekken om de zaak mee te bekostigen’’, aldus Varga.
De Hongaarse boerenstand is slecht georganiseerd. Naast de Landbouwkamer, die hoofdzakelijk enkele honderden grote agrarische ondernemingen vertegenwoordigt, is er de MAGOSz, de organisatie van familiebedrijven, waar in het totaal 20000 van de 215000 geregistreerde boeren lid van zijn. Andere organisaties zijn te klein om mee te tellen.
Varga vertegenwoordigt de MAGOSz in de Confederatie van Europese Boeren, de CPE, maar heeft gelijktijdig de nodige kritiek op de organisatie. ,,Afgelopen voorjaar werden vier MAGOSz-leden namens de oppositiepartij Fidesz gekozen in het parlement. Maar ik denk niet dat het goed is als een belangenbehartigingsorganisatie politiek zo uitgesproken een richting kiest. Dat belemmert de discussie met de andere kant, in dit geval de regering’’.
Mede om die reden richtte Varga vorige herfst samen met een aantal anderen Ekőlánc op, de Ecologische Ketting, een partij die een groen beleid voorstaat en die, aldus Varga, een frisse wind in de Hongaarse politiek moet brengen.
,,Het gaat er niet om of we een linkse of rechtse regering hebben, het gaat er voor ons boeren om wat voor positie die inneemt tegenover zaken als globalisering’’, aldus Varga. Het lukte de partij overigens niet een parlementszetel te bemachtigen. Ekőlánc kon niet op tegen het propagandageweld van de conservatieve Fidesz en de socialistische regeringspartij.
Varga is een weloverwogen anti-globalist. Hij zet kritische noten bij de huidige wereldhandelsovereenkomsten, zonder meteen het kind met het badwater weg te willen gooien. ,,WTO-regels zouden niet voor de landbouw moeten gelden. Europa bouwt nu landbouwsubsidies en douanetarieven af en gooit de markt open voor goedkope suiker uit Brazilië en soja uit Argentinië. Maar het is voor Europese boeren onmogelijk om te concurreren tegen landen, die geen enkel sociaal of milieubeleid hebben. De gevolgen daarvan zouden natuurlijk op de een of andere manier in de handelsverdragen meegewogen moeten worden’’.
Het is te gek, zegt hij, dat in Hongarije, een buitengewoon geschikt akkerbouwland, de graanschuren vol liggen en de EU enorme interventiesubsidies betaalt, omdat die gewassen als veevoer niet kunnen concurreren tegen soja uit Argentinië die zo goedkoop is dankzij sociaal en ecologisch wanbeleid.
Bij Galgahéviz, een dorp zo’n vijftig kilometer oostelijk van Boedapest, probeert Varga op dorpsniveau te verwezenlijken wat hij op globaal niveau graag zou zien: een samenleving die grotendeels voor zichzelf kan zorgen. Al in 1988 begonnen hij en een aantal andere boeren in het dorp een ecologisch bedrijf. Aanvankelijk wilden ze produceren voor eigen gebruik en voor verkoop in het dorp zelf. Maar inmiddels bewerkt de Galgafarm 300 hectare grond en levert zijn producten aan biowinkels, biomarkten en ook supermarkten in heel Hongarije.
,,We hebben een eigen zuivelbedrijf waar we melk, zure room, kaas, kwark en boter maken en we verwerken onze groente en het fruit ook zelf,’’ zegt hij. Galgafarm is daarnaast de lokale spil van Leader, een EU-project voor regionale ontwikkeling, en heeft een onderwijsafdeling waar boeren uit de wijdere omgeving over ecologische landbouw leren.
Bovendien werkt het bedrijf aan de ontwikkeling van een nieuw ecologisch dorp, aan de rand van Galgahéviz. Er moeten zo’n vijftig huizen komen, die in principe zelfvoorzienend moeten worden wat energie, water en voedsel betreft. ,,De bouw daarvan is inmiddels gestart. De twintig gezinnen die nu in de Galgafarm meedoen, zullen de eerste bewoners zijn, maar we willen ook mensen van buitenaf aantrekken om de zaak mee te bekostigen’’, aldus Varga.
Reacties