Runa Hellinga - Media

Van een menigte kun je nauwelijks spreken, woensdagmiddag voor het Hongaarse parlement. Er hebben zich enkele honderden mensen verzameld om te betogen voor het aftreden van premier Gyurcsány. Maar velen van hen staan hier al voor de derde dag, sommigen hebben op het plein overnacht, en ze zijn ervan overtuigd dat ze vanavond weer, net als de vorige avonden, met duizenden zullen zijn. Waar je ook kijkt, zie je de Hongaarse vlag. Groen-wit-rode linten om de hals, kokardes op de revers, vlaggen in de hand. Wie je ook ook aanspreekt, het gesprek dwaalt van de leugens van Gyurcsány al snel af naar hele andere grieven. Trianon, het verdrag waarbij Hongarije na de Eerste Wereldoorlog een groot deel van zijn grondgebied verloor..... is een thema dat de demonstranten net zo bezighoudt als ‘kameraad Gyurcsány’, zoals ze de socialistische premier consequent noemen. Ernest Nagy de Nagybaczon, volgens eigen zeggen van beroep uitvinder, runt samen met zijn zuster een stalletje waar mensen eten kunn...

Voetbalsupporters en aanhangers van extreem-rechtse maakten de harde kern uit van de relschoppers die gisterennacht het tv-gebouw in Boedapest bestormden en plunderden. Een deel van de relschoppers kwam, belust op een potje knokken, rechtstreeks van een voetbalwedstrijd naar het plein toe. De band waarop premier Gyurcsány erkende dat hij had gelogen, was een dankbare aanleiding. Maar de echte oorzaak van de rellen liggen in het politieke klimaat in Hongarije. Onvrede over het bezuinigingspakket van de regering Gyurcsány speelt een rol, maar op de achtergrond speelt dat er al jaren geen sprake meer is van een constructieve oppositie. De grootste oppositiepartij, het conservatieve Fidesz, grijpt ieder meningsverschil aan om de rechtmatigheid en de democratische gezindheid van de regering in twijfel te trekken..... Gelijktijdig ziet Gyurcsány’s regering zich geconfronteerd met een enorm begrotingstekort, en met problemen zoals een slecht functionerende gezondheidszorg en een veel te groot...

,,We hebben er een troep van gemaakt. Geen klein beetje, maar heel erg. We hebben anderhalf jaar lang constant gelogen, ’s ochtends, ’s middags, ‘s avonds’’, aldus de Hongaarse premier Ferenc Gyurcsány afgelopen mei op een besloten bijeenkomst van zijn partij. Een band met zijn toespraak lekte dit weekend uit en veroorzaakte twee weken voor de lokale verkiezingen een politieke storm in de Hongarije. Op de band zegt de premier dat er de afgelopen vier jaar onder de socialisten niets bereikt is waar hij trots op is, dat hij geen zin meer heeft om te liegen en dat hij echte hervormingen wil. Als zijn partij die lijn niet wil volgen, moeten ze iemand anders kiezen, aldus de premier op de band tegenover zijn partijgenoten. Na de publicatie van de band eisten demonstranten voor het parlement het aftreden van de premier en zijn regering. Maar Gyurcsány verklaarde daar niet aan te denken...... Integendeel, hij gebruikte het uitlekken van de band voor een openlijke aanval op het politieke klima...

De gemeente Boedapest overweegt de nieuwe Combinotrams, die vanaf juni af en toe rijden, terug te sturen naar de producent, Siemens. De voertuigen moeten de oude Ganztrams gaan vervangen die al tientallen jaren trouw dienst op de Nagykőrut, de grote ring om het centrum van de stad. De Combino, deze uitvoering daarvan althans (iedere Combino wordt speciaal voor de betreffende klant gebouwd) is met zijn vijftig meter de langste tram ter wereld, en daar schuilt vermoedelijk het probleem. Sinds hij in gebruik is genomen, wordt de tram geplaagd door storingen, die vervolgens het hele tramverkeer op de ring stilleggen. In het begin liep de tram de hele tijd van de bovenleidingen af, omdat het ophangsysteem niet berekend was op de zwaardere koperen leidingen die nodig waren voor de extra stroom die de tram gebruikt. Op goed moment ging zelfs een aantal masten van de bovenleiding tegen de grond, gelukkig midden in de nacht, zodat er geen ongelukken plaatsvonden. Die problemen schijnen verholpe...

,,Csóki!’’ De eerste maanden dat we in Hongarije, klonk die kreet van onze buurkinderen iedere keer wer even raadselachtig. Het was me duidelijk dat ze niet om chocolade vroegen. Maar het duurde een tijdje voor ik begrepen had dat hun csoki een afkorting was van csókolom (ik kus), op zichzelf weer een verkorting van de zeer beleefde groet ’kézi csókolom’, ik kus u de hand. Er zijn maar weinig mensen in Hongarije die daadwerkelijk nog een handkus geven, maar in het csokolom leeft de gewoonte voort. Groeten is in een land dat zo aan vormelijkheden hecht, aanzienlijk ingewikkelder dan in Nederland. Naast het csókolom heb je ook nog goedenochtend, -middag en –avond, en szervusz, szia en helo..... Maar in welke situatie je geacht wordt wat te zeggen, is zo ingewikkeld dat, zo vond ik onlangs uit, ook Hongaren er niet echt raad mee weten. Dat wil zeggen, moderne Hongaren, zoals de ouders van de kinderen in mijn zoons klas. De meeste mensen leren hun kinderen simpelweg om ’csókolom’ te zeggen...

Vanaf 1 januari moeten Hongaren een eigen bijdrage gaan betalen als ze naar de dokter gaan. Ook voor medicijnen zullen ze geld op tafel moeten leggen. Het is het soort maatregel dat de nieuwe regering niet erg populair maakt bij de bevolking. Maar begrijpelijk is hij wel. Hoewel er aan alle kanten wordt bezuinigd, en, om eerlijk te zijn, de burger aan alle kanten geld uit de zakken wordt geklopt om het begrotingstekort te verminderen, heeft de invoering van een eigen bijdrage ook een belangrijke gezondheidsreden. Hongaren zijn namelijk absurde gebruiken van de medische zorg en slikken pillen alsof het snoepjes zijn. Dat je met een gewone verkoudheid NIET naar de dokter gaat.... (en daar dus vervolgens ook niet vandaan komt met een stapeltje recepten voor genoeg om een hele familie maanden zoet mee te houden), dat vinden veel mensen onbegrijpelijk. Hongaren gaan jaarlijks twintig keer naar de dokter, twee maal zo vaak als de gemiddelde Europeaan. Het hoge doktersbezoek heeft niets met ...

Twee Hongaarse heren die duidelijk een glaasje palinka te veel op hadden