Runa Hellinga - Media

De Hongaarse politie heeft een ‘groen telefoonnummer’ geopend dat burgers gratis kunnen bellen als ze problemen hebben met de politie. Klachten zullen meteen worden onderzocht, is de belofte. De voltallige politieleiding is op straat gezet en ook de minister van justitie moest opstappen. Het zijn een verwoede poging om het imago van het korps weer op te vijzelen, na twee weken, waarin het ene politieschandaal na het andere aan het licht kwam. Uit opiniepeilingen blijkt dat het vertrouwen in het korps tot een absoluut minimum gedaald is. De schandalen liegen er dan ook niet om. Begin mei zouden vijf agenten tijdens hun dienst een meisje hebben verkracht. Kort daarop werd bekend dat een politieman na afloop van een gijzeling bij een bank waarbij de gijzelnemer werd doodgeschoten, een deel van de buit meenam. Vervolgens werden twee agenten gearresteerd die lid bleken te zijn van een bende die sigaretten smokkelde. Ze hadden een lid van een andere bende ontvoerd.... Gelijktijdig kwam aan h...

Het begon allemaal met de pakken van haar overleden man. Goede pakken, zonde om in de Zak van Max te stoppen. Toen een kennis Miep van Wetten-Rensum een busreis naar Hongarije aanbood, leek dat land haar een goede bestemming voor de kleren. ,,Het voormalige Oostblok was een stuk armer dan Nederland, dat wist ik. Dus konden ze de spullen daar vast gebruiken.’’ Tien jaar later geeft Tante Miep, zoals iedereen haar noemt, nog steeds hulp aan Hongarije. En hoe: de inmiddels 93-jarige dame heeft de afgelopen jaren voor honderdduizenden euro’s aan woningen voor arme gezinnen in Hongarije gekocht. De kelder van haar huis in Nijmegen is bovendien een inzamelingspunt waar vandaan de afgelopen negen jaar zestien vrachtwagens met kleding en meubels naar Hongarije vertrokken. Vorig jaar kreeg ze een koninklijke onderscheiding voor haar inspanningen. Op haar eerste reis kwam Tante Miep in contact met een Franciscanessenklooster in Siofok. De nonnen namen de kleren dankbaar in ontvangst en stuurden ...

,,Ze hebben de hoogspanningkast gemaakt,'' meldt onze buurman blij. Ik denk even dat ik hem niet goed heb verstaan. Ik ben net langs de betreffende kast gelopen, en gemaakt leek hij me geenszins. ,,Gemaakt? Er zit een stuk plastic voor. Dat is toch niet zoals het moet.'' ,,Nou ja,'' de buurman haalt zijn schouders op. Dit is toch al beter dan het was? Ik kan hem geen ongelijk geven, dit is beter dan het een paar weken lang was. Zo'n week of vijf geleden zag ik tot mijn verbijstering dat de kast, pal langs de weg, open stond. Geen deurtje te bekennen, en iedere nieuwsgierige, of levensmoede, voorbijganger kon zo bij de massieve kabels die onze straat van stroom voorzien. Er zat ook een hele interessante schakelaar bij, met een uitdrukkelijke waarschuwing: ,,Deze schakelaar niet uitzetten!'' Zoiets doet mijn vingers kriebelen, maar ik heb me ingehouden. Wel besloot ik thuis het electriciteitsbedrijf te bellen, en daar kreeg ik een uiterst behulpzame jo...

De Hongaarse regering gaat grote schoonmaak houden in de wetboeken. Enkele duizenden wetten en regels van voor 23 oktober 1989, de dag dat de grondwet van de Derde Hongaarse Republiek van kracht werd, gaan de vuilnisbak in. Het zal geen wereldschokkende veranderingen in de Hongaarse samenleving veroorzaken, want het betreft echte vuiltjes, wetjes waarvan iedereen het bestaan vergeten is, omdat ze niets meer met vandaag de dag te doen hebben. Een groot deel stamt niet eens uit het communisme, maar van lang daarvoor, uit de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie. Omdat verordeningen in het verleden niet officiëel gepubliceerd hoefden te worden, zijn veel van de betreffende regels alleen nog in stoffige archieven te vinden. Wat op de schop gaat, is bijvoorbeeld een wet uit 1894 die voorschrijft dat jongens het geloof van hun vader erven, en meisjes het geloof van hun moeder. Wat ook gaat verdwijnen is de wetgeving die het kappers verbiedt om hun klanten in te smeren met gebruikte scheerze...

In de mooie kamer van Tante Jusztika staan walnotengebak klaar en geslepen wijnglazen met een karaf zoete bubbeltjeswijn. In Frankrijk heeft Nicolas Sarkozy de presidentsverkiezingen gewonnen. In Hongarije wacht de oude dame op iedereen die wil horen wat haar deze dag beroemd maakt: zeventig jaar geleden diende ze als jong meisje in het kasteel waar de familie Sarkozy (Sarközy op zijn Hongaars) haar zomers doorbracht. Eerlijk is eerlijk: Nicolas heeft ze nooit ontmoet, want die heeft nooit in Hongarije gewoond. Tante Jusztika weet heel goed dat de nieuwe Franse president weinig banden heeft met het land van zijn voorouders. Maar Pál, zijn vader, ja, díe heeft ze gekend. ,,Zo’n mooie jongen, en altijd zo vriendelijk, een echte heer, net als de rest van de familie. Het was een echte stadsjongen, intelligent, heel anders dan de dorpskinderen,’’ zegt ze en laat een foto zien van de familie. Een mooie jongen, inderdaad. Het kasteel was overigens slechts gedeeltelijk eigendom van de Sarközy...

Toen ingenieurs van het Centrum voor Milieu Systeem Onderzoek van de Universiteit van Kassel in het Hongaarse Dunaujváros SOLANOVA presentendeerden, was de aanvankelijke reactie lauw. Het ging om een plan om een van de vele communisitsche flatgebouwen in de stad energievriendelijk op te knappen en de inwoners waren bang dat minder energie ook minder comfort zou betekenen. Niet dat hun huizen erg comfortabel waren. Zoals miljoenen flatbewoners in Centraal-Europa kampen de flats in Dunaujváros met moordende temperaturen in de zomer, terwijl er geen knop op de verwarming zit om die lager te zetten en je de temperatuur in de winter alleen kunt regelen door het raam open te zetten. Het totaal verouderde verwarmingssyteem zorgt er bovendien voor dat sommige flats veel te warm zijn, terwijl anderen, aan het einde van de verwarmingspijp, nooit van zijn leven ooit warm worden. Het Duitse SOLANOVA-project is het eerste eco-bouwproject van de EU in Centraal-Europa en bedoeld als een blauwdruk v...

Naast de parkeerplaats van de 1000 jaar oude Hongaarse Pannonhalma abdij staat een opmerkelijk modern gebouw. Het is het bezoekerscentrum van het klooster, dat sinds 1996 op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het ontwerp is veelzeggend voor de moderne visie, waarmee de Benedictijner monniken hun eeuwenoude erfenis beheren. Niet alle bezoekers vinden het nieuwe centrum geslaagd, weet Vader Cirill Hortobágyi, de prior van de abdij. ,,Ze hadden liever iets traditionelers gezien. Maar het is in de geest van de abdij om een modern ontwerp te kiezen. We hebben een romaanse kerk, een gotische kruisgang, een barokke bibliotheek, een classisistische façade en een modern schoolgebouw uit de vorige eeuw. Moderne architectuur past daarbij. Het is de continuïteit van de verandering.’’Bezoekers zullen eraan moeten wennen. Komende tijd maakt de huidige parkeerplaats met zijn kneuterige houten restaurant plaats voor een tweede modern, grotendeels glazen gebouw, dat twee restaurants, een café, int...

Een tijd geleden reed ik om half één 's nachts na een lange autorit doodmoe Boedapest binnen. Vijf minuten van mijn huis vandaan werd ik aangehouden door de politie. Alcoholcontrole, verwachtte ik. Maar wie schetst mijn verbazing: de agenten hielden zich midden in de nacht onledig met het controleren van autopapieren. Dat is een hobby van Hongaarse verkeersagenten waar mij het nut enigszins van ontgaat. Ik haalde alles tevoorschijn en moest met mijn moede hoofd in mijn beste Hongaars uitleggen dat het kenteken op de milieukeuring niet klopte, omdat de auto sinds de aankoop een nieuwe nummerplaat had gekregen. Toen wilde de agent mijn rijbewijs zien. Naarstig zocht ik tussen mijn papieren en viste iets tevoorschijn dat mijn pasfoto droeg. De agent bestudeerde het papier kortstondig en gaf het terug met de woorden 'dat is uw tramabonnement'.... Nu, dacht ik, zal hij me toch zeker laten blazen, want een bestuurder die zo afwezig is, dat kan niet kloppen (ik had geen druppel op...