DE CONTINUÏTEIT VAN DE VERANDERING
Naast de parkeerplaats van de 1000 jaar oude Hongaarse Pannonhalma abdij staat een opmerkelijk modern gebouw. Het is het bezoekerscentrum van het klooster, dat sinds 1996 op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat. Het ontwerp is veelzeggend voor de moderne visie, waarmee de Benedictijner monniken hun eeuwenoude erfenis beheren.
Niet alle bezoekers vinden het nieuwe centrum geslaagd, weet Vader Cirill Hortobágyi, de prior van de abdij. ,,Ze hadden liever iets traditionelers gezien. Maar het is in de geest van de abdij om een modern ontwerp te kiezen. We hebben een romaanse kerk, een gotische kruisgang, een barokke bibliotheek, een classisistische façade en een modern schoolgebouw uit de vorige eeuw. Moderne architectuur past daarbij. Het is de continuïteit van de verandering.’’Bezoekers zullen eraan moeten wennen. Komende tijd maakt de huidige parkeerplaats met zijn kneuterige houten restaurant plaats voor een tweede modern, grotendeels glazen gebouw, dat twee restaurants, een café, internetvoorzieningen en een conferentiecentrum zal huisvesten. Parkeerruimte komt in een ondergrondse, met gras bedekte, parkeergarage. Het is een ontwerp van Eva Albel van het Nederlandse architectenbureau Roelevelt-Sikkes, dat vorig jaar de door het klooster uitgeschreven prijsvraag won. De aanzienlijke investeringen worden deels uit EU-subsidies gefinancierd.
De abdij van Pannonhalma werd in 996 opgericht als missiepost waarvandaan Tsjechische Benedictijnse monniken de Hongaarse kerstening begonnen. In de communistische tijd had de orde het zwaar te verduren... De kloosterbezittingen werden onteigend en van de 350 broeders mochten slechts zestig op hun post blijven. Maar de abdij bleef functioneren, net als twee van de tien middelbare scholen die de orde beheerde. Onderwijs is de hoofdactiviteit van de Hongaarse Benedictijnen.
Vader Cirill kwam zelf in 1973 als scholier naar het internaat van de abdij. Hij studeerde theologie in het klooster voor hij op de universiteit zijn onderwijspapieren haalde. Net als zijn medebroeders werd hij leraar en doceert nu biologie en geologie.
Na de val van het communisme kreeg de orde weliswaar zijn kloosters, drie in het totaal, en een aantal gebouwen terug, maar niet de landerijen die voor de oorlog voor inkomen hadden gezorgd. Dat noopte tot andere activiteiten, want zowel de kloosters als van de scholen die de orde runt, kosten veel geld.
Terwijl kloosters toerisme veelal als noodzakelijk kwaad behandelen, doet Pannonhalma er alles aan om die activiteit verder te ontwikkelen. ,,Wij moeten voor inkomsten zorgen, en met een 1000 jaar oud klooster is toerisme duidelijk ons sterke punt,’’, zegt Vader Cirill praktisch. Als prior is hij verantwoordelijk voor de economische ontwikkeling van de abdij.
Jaarlijks bezoeken zo’n 100.000 mensen het complex en dat moeten er meer worden. Dat kan niet alleen met een mooie kerk en bibliotheek en daarom wordt een groeiend aantal activiteiten ontwikkeld. In 1996 begon de abdij met het terugkopen van vooroorlogse wijngaarden en in 2003 werd de bouw van de zeer moderne wijnkelder afgerond. Nu kunnen bezoekers hun bezoek combineren met een wijnproeverij.
,,Eén derde van onze wijn verkopen we direct aan de consument. Dat is zeer uitzonderlijk,’’ zegt Vader Cirill. Daarnaast verkoopt het klooster kruidenthee en kruidenazijn volgens Benedictijner recepten. In de toekomst wil Vader Cirill in het arboretum naast het klooster demonstratiebedrijfjes bouwen, waar bezoekers de productie van dat soort kruidenproducten kunnen zien..
Sinds begin dit jaar is in de gewelven van de abdij een nieuwe tentoonstellingsruimte, waar aandacht wordt besteedt aan de nieuwbouw van drie door oorlog verwoeste godshuizen, een moskee, een kerk en een synagoge.
De oecumenische boodschap wijkt duidelijk af van het conservatisme van de Hongaarse katholieke kerk. Maar, zegt Vader Cirill, de Benedictijnen hebben in Hongarije altijd een speciale positie gehad: ,,Omdat we vroeger een missieorde waren, vallen we nog steeds direct onder Rome. Daardoor zijn we altijd buitenbeentjes geweest.’’
website Pannonhalma-klooster
Niet alle bezoekers vinden het nieuwe centrum geslaagd, weet Vader Cirill Hortobágyi, de prior van de abdij. ,,Ze hadden liever iets traditionelers gezien. Maar het is in de geest van de abdij om een modern ontwerp te kiezen. We hebben een romaanse kerk, een gotische kruisgang, een barokke bibliotheek, een classisistische façade en een modern schoolgebouw uit de vorige eeuw. Moderne architectuur past daarbij. Het is de continuïteit van de verandering.’’Bezoekers zullen eraan moeten wennen. Komende tijd maakt de huidige parkeerplaats met zijn kneuterige houten restaurant plaats voor een tweede modern, grotendeels glazen gebouw, dat twee restaurants, een café, internetvoorzieningen en een conferentiecentrum zal huisvesten. Parkeerruimte komt in een ondergrondse, met gras bedekte, parkeergarage. Het is een ontwerp van Eva Albel van het Nederlandse architectenbureau Roelevelt-Sikkes, dat vorig jaar de door het klooster uitgeschreven prijsvraag won. De aanzienlijke investeringen worden deels uit EU-subsidies gefinancierd.
De abdij van Pannonhalma werd in 996 opgericht als missiepost waarvandaan Tsjechische Benedictijnse monniken de Hongaarse kerstening begonnen. In de communistische tijd had de orde het zwaar te verduren... De kloosterbezittingen werden onteigend en van de 350 broeders mochten slechts zestig op hun post blijven. Maar de abdij bleef functioneren, net als twee van de tien middelbare scholen die de orde beheerde. Onderwijs is de hoofdactiviteit van de Hongaarse Benedictijnen.
Vader Cirill kwam zelf in 1973 als scholier naar het internaat van de abdij. Hij studeerde theologie in het klooster voor hij op de universiteit zijn onderwijspapieren haalde. Net als zijn medebroeders werd hij leraar en doceert nu biologie en geologie.
Na de val van het communisme kreeg de orde weliswaar zijn kloosters, drie in het totaal, en een aantal gebouwen terug, maar niet de landerijen die voor de oorlog voor inkomen hadden gezorgd. Dat noopte tot andere activiteiten, want zowel de kloosters als van de scholen die de orde runt, kosten veel geld.
Terwijl kloosters toerisme veelal als noodzakelijk kwaad behandelen, doet Pannonhalma er alles aan om die activiteit verder te ontwikkelen. ,,Wij moeten voor inkomsten zorgen, en met een 1000 jaar oud klooster is toerisme duidelijk ons sterke punt,’’, zegt Vader Cirill praktisch. Als prior is hij verantwoordelijk voor de economische ontwikkeling van de abdij.
Jaarlijks bezoeken zo’n 100.000 mensen het complex en dat moeten er meer worden. Dat kan niet alleen met een mooie kerk en bibliotheek en daarom wordt een groeiend aantal activiteiten ontwikkeld. In 1996 begon de abdij met het terugkopen van vooroorlogse wijngaarden en in 2003 werd de bouw van de zeer moderne wijnkelder afgerond. Nu kunnen bezoekers hun bezoek combineren met een wijnproeverij.
,,Eén derde van onze wijn verkopen we direct aan de consument. Dat is zeer uitzonderlijk,’’ zegt Vader Cirill. Daarnaast verkoopt het klooster kruidenthee en kruidenazijn volgens Benedictijner recepten. In de toekomst wil Vader Cirill in het arboretum naast het klooster demonstratiebedrijfjes bouwen, waar bezoekers de productie van dat soort kruidenproducten kunnen zien..
Sinds begin dit jaar is in de gewelven van de abdij een nieuwe tentoonstellingsruimte, waar aandacht wordt besteedt aan de nieuwbouw van drie door oorlog verwoeste godshuizen, een moskee, een kerk en een synagoge.
De oecumenische boodschap wijkt duidelijk af van het conservatisme van de Hongaarse katholieke kerk. Maar, zegt Vader Cirill, de Benedictijnen hebben in Hongarije altijd een speciale positie gehad: ,,Omdat we vroeger een missieorde waren, vallen we nog steeds direct onder Rome. Daardoor zijn we altijd buitenbeentjes geweest.’’
website Pannonhalma-klooster
Reacties