HONGAARSE GARDE

Premier Gyurcsány heeft de formatie van de extreem-rechtse Hongaarse Garde afgelopen zondag onverenigbaar met de Europese democratische tradities genoemd en Ibolya David, leidster van het centrum-rechtse Hongaars Democratisch Forum, heeft alle parlementaire partijen opgeroepen zich in deze kwestie te verenigen en de hele democratische wereld te laten zien dat de meerderheid van de Hongaren vreedzaam is en niets van dit soort groepen moeten hebben.
Dat is duidelijke taal. Helaas zien niet alle Hongaarse politici het probleem even helder. President László Solyom, een man die zich ooit presenteerde als het morele geweten van het land, doet er tactisch het zwijgen toe. En de grootste conservatieve oppositiepartij Fidesz heeft zich, onder buitengewone druk, weliswaar min of meer van de garde gedistantiëerd, maar verwijt de premier gelijktijdig dat hij 'dit soort incidenten gebruikt om een hysterische atmosfeer in het land te creëren'.
Even de zaken op een rijtje: de Hongaarse Garde, opgericht door de extreem-rechtse Jobbik, zegt dat hun doel is het bewaren van Hongaarse waarden en tradities. Dat klinkt op zich onschuldig en zou het organiseren van volksdansgroepjes kunnen behelzen. Maar eerlijk is eerlijk, daar heb je geen Hongaarse garde voor nodig, volksdansgroepjes zijn er genoeg.
De garde wil dan ook fysieke training gaan geven. Omdat het volgens de wet verboden is hen met vuurwapens om te leren gaan, wordt de leden aangeraden om eigen houtje op een schietclub te gaan. Klinkt al een stuk minder onschuldig.
De garde kleedt zich ook in een zwart uniform 'omdat we dat nu eenmaal het mooiste vinden'. Tja, smaken verschillen, maar als we het over het handhaven van Hongaarse tradities hebben: zwarte uniformen grijpen ook in Hongarije rechtstreeks terug naar het fascisme, en wie daar niet mee geassocieerd wil worden, kiest een andere kleur.
Zesenvijftig leden hebben afgelopen zondag de eed van trouw afgelegd en daarbij gezworen dat ze alles zullen geven en iedere order zullen volgen om het Hongarendom te beschermen. Geen toevallig aantal: het moet herinneren aan de Hongaarse opstand van 1956, of eigenlijk aan de demonstraties van vorig jaar, die volgens de Jobbik en de Hongaarse Gardisten het begin waren van 'de werkelijke omwenteling'.
Is het toeval dat in dezelfde week een website van een Hongaars radiostation een fotomontage had van staatssecretaris Gábor Szetey met een roze driehoek voor de poort van Auschwitz? Szetey had onlangs de moed om tijdens de Hongaarse Gay Parade openlijk te erkennen dat hij homosexueel was.
Na een storm van kritiek ontsloeg het radiostation de twee verantwoordelijke redacteuren. Één van de twee was bovendien gemeenteraadslid van Fidesz in een dorpje boven Budapest. Ze is, moet erbij worden gezegd, ook meteen uit de partij gegooid en volgt daarmee dezelfde weg als een andere lokale Fidesz-politicus die voor zijn lol SS-uniformen droeg.
Dat zulke mensen überhaupt lid van Fidesz zijn, is veelzeggend. Fidesz is geen extreem-rechtse partij, maar durft al jaren geen duidelijke scheidslijn ter rechter zijde te trekken, uit angst daar kiezers kwijt te raken. En wie met pek omgaat, wordt ermee besmet.
Dat twijfelende beleid kost de partij kiezers, in het midden. Ik ken meerdere mensen, die ooit overtuigd Fidesz stemden en daar nu absoluut niet meer aan moeten denken. Maar zolang de partij in de opiniepeilingen aan top staat, zal dat de Fidesz-leiding vermoedelijk een zorg zijn.