KRUIDENDOKTER

Als zesjarig kind al ging György Szabo met zijn grootmoeder mee als ze kruiden ging zoeken. Oma Bori was een traditionele kruidengenezeres, net als haar moeder, haar grootmoeder en haar betovergrootmoeder. Veel Hongaarse dorpen hadden vroeger zo'n vrouw, die alles van kruiden wist en die voor mensen die de dokter niet konden betalen, vaak de enige bron van medische zorg was.
Na de dood van haar man trok ze in bij Gyuri's ouders, op een armmoedige boerderij aan de rand van Miskolc. Al snel deed het verhaal van haar kennis de ronde en meldden zich buren, met hun eigen kwalen en die van hun beesten. Toen zijn oma stierf was György, Gyuri zoals hij in familiekring werd genoemd, veertien. De kennis die hij van haar had opgedaan, zat in zijn hoofd, maar hij zou er jarenlang niets mee doen.
Pas toen hij op een tentoonstelling over de landinname van Hongarije wat las over de geneeskrachtige kruiden die de verre Hongaarse voorouders hadden gebruikt, leefde zijn belangstelling weer op: veel van de geneeswijzen die daar beschreven werden, waren precies dezelfde als zijn grootmoeder had gebruikt om mensen en dieren in haar dorp te genezen.
Voor Szabo was dat aanleiding om zich weer in de kennis van zijn voorouders te verdiepen. Hij heeft in de loop der jaren een grote kennis over geneeskrachtige kruiden opgebouwd. Zijn woonplaats Bukkszentkereszt ligt in het Hongaarse Bukkgebergte, een natuurgebied waar de wilde kruiden nog in rijke hoeveelheden voor handen zijn en de nu tachtigjarige trekt er nog regelmatig op uit om kruiden te verzamelen. Kruiden kweken doet hij zo min mogelijk, al is het voor een product vanwege de grote vraag wel nodig: zijn thee tegen suikerziekte.
Hongaren nemen geneeskrachtige kruiden serieus. Iedere apotheek heeft naast gewone medicijnen geneeskrachtige thee voor allerlei kwalen te kopen en iedere wat grotere plaats heeft wel een 'bio-apotheek' waar je kruidenmengels en kruidendrankjes kunt kopen. Huisartsen schrijven kamillethee voor als geneesmiddel tegen alle kwalen.
Toch, vreest Szabo, is zijn kennis aan het uitsterven, want er zijn nog maar een paar mensen die zoveel van kruiden weten als hij. Hij probeert dan ook zoveel mogelijk door te geven, via boeken, maar ook via lezingen die hij in ziekenhuizen en universiteiten houdt.

SUIKERZIEKTE

Enkele jaren geleden liep Szabo een oude schoolvriend tegen het lijf, die al jaren bleek te worstelen met suikerziekte. Naar aanleiding van diens symptomen en met behulp van een recept dat hij geerfd had van een familie van kruidengenezers ontwikkelde Szabo een speciale thee voor suikerziektepatienten die ervoor dat zijn vriend's bloedsuikerspiegel stabiliseerde en diens klachten grotendeels verdwenen.
De thee zorgt er volgens Szabo ondermeer voor dat de opname van glucose door het lichaam geleidelijker plaatsvindt, waardoor pieken en dalen in de bloedsuikerspiegel worden voorkomen. De Diabess-thee is inmiddels het succesnummer van Pharmaherb, het bedrijfje dat Szabo enkele jaren geleden samen met zijn dochter Zsuzsa oprichtte. De resultaten zijn verbluffend, zegt hij. Vooral bij mensen met diabetes 2 heeft de thee enorm effect, maar ook mensen met diabetes 1 profiteren ervan, zegt hij.
Szabo zou zijn thee graag wetenschappelijk laten onderzoeken, maar mist daartoe het geld. Wel heeft hij van het Hongaarse Nationale Geneesmiddelen Instituut het groene licht gekregen, omdat een dergelijke thee nergens anders op de wereld wordt gemaakt. Bijeffecten heeft de thee niet, zegt hij. Baat het niet, schaden doet het in ieder geval ook niet.