TREINABONNEMENT

Toen onze zoon naar de lagere school ging, kreeg hij een diákigazolvány, een identiteitsbewijs voor scholieren en studenten. Zelfs al ben je maar zes jaar oud, zonder dat kaartje krijg je geen korting op abonnementen voor het openbaar vervoer of kinderkaartjes in de trein. Je zou maar een vermomde volwassene zijn, niet waar?
Maar zoals wel vaker in Hongarije gaan mensen in praktijk vrij soepel met die soort aan het bureau bedachte regelneverij om. Niemand controleert ooit of een zes of achtjarige zo'n identiteitskaart echt bij zich heeft.
En dat is maar goed ook, want de kaart die hij op zijn zesde kreeg, heeft hij vandaag nog. Toevallig was deze week de eerste keer dat iemand dat ding nader bekeek. Het was de lokettiste bij het station in Vác, waar onze zoon een nieuw abonnement wilde kopen en zo braaf was zijn diákigazolvány bij de hand te houden.
Had hij dat niet gedaan, was er waarschijnlijk niets gebeurd, want zoals gezegd, niemand vraagt er ook naar. We hebben sinds maart abonnementen voor hem gekocht zonder een centje pijn.Maar nu dat ding voor haar neus heen en weer zwaarde, moest ze er natuurlijk een blik op werpen.
Ze zei er overigens niets van dat de zesjarige op de foto nog maar erg weinig overeenkomsten vertoonde met de doorgeschoten twaalfjarige die voor haar loket stond, maar wel over het feit dat hij volgens het identiteitsbewijs nog steeds in Budapest woonde. En een scholierenabonnement van Vác naar Budapest als je in Budapest woont, dat gaat dus niet.
Scholieren krijgen maar liefst 90 procent korting op een abonnement tussen de plaats waar ze wonen en de plek waar ze naar school gaan. Maar ja, je kunt wel zeggen dat je in Vác woont, maar je moet het ook nog eens kunnen bewíjzen natuurlijk. En dat kon hij niet.
Hij was op stap met zijn vader, en bij aankomst in Budapest besloten ze daar even te vragen hoe het nu verder moest. Weliswaar krijgt hij in de komende dagen op zijn nieuwe school een nieuwe identiteitskaart, maar zover is het nog niet.
De lokettist daar verwees hun naar één loket, waar een eindeloze rij mensen stond die allemaal hun eigen burocratische problemen op te lossen hadden. Daar konden ze een kérvény halen, een officieel formulier voor een verzoekschrift. Dat moest worden gevuld om in deze tussenperiode alsnog een abonnement aan te vragen.
De rij schoot niet op, en op goed moment besloten ze dat het station in Vác die formulieren toch ook wel zou hebben. Daar ging het vast sneller. De lokettiste in Vác reageerde echter totaal verbijsterd toen mijn zoon zich voor haar raampje vervoegde met het verzoek om een kérvény.
Hij legde uit wat er ook al weer aan de hand was. Ah, zei ze, dan kon hij gewoon op een blanco papier zijn naam, adres en zijn moeders naam invullen, daaronder uitleggen wat er aan de hand was en om een abonnement verzoeken.
Maar hij had om een formulier gevraagd, dus begon ze om zich heen te kijken. Een blanco papiertje, waar had ze nou een blanco papiertje? Haar oog viel op een of ander officieel schrijven op een prikbord. De onderste helft was blanco. Die scheurde ze zorgvuldig af en gaf mijn zoon zijn 'formulier'. Of hij dat thuis maar even wilde 'invullen'.
Ik heb de volgende dag maar gewoon een abonnement voor hem gekocht. Niemand die me om een diákigazolvány vroeg. Zoals gezegd, dat doen ze namelijk nooit.