Runa Hellinga - Media

Op de internet-discussiegroep voor de ouders van de klasgenoten van mijn zoon loopt al langer een discussie over de kwaliteit van het eten in de schoolkantine. Die is belazerd, daar had de directeur ons al voor de eerste schooldag voor gewaarschuwd. Het eten is zo slecht, dat menige klasgenoot zijn bord laat staan en met lege maag thuiskomt. Ons deert dat niet, want onze zoon neemt iedere dag zijn broodtrommel mee, maar brood in de middag? Hongaren hebben daar veel moeite mee. De discussie op de e-maillijst maakt duidelijk dat menigeen ervan overtuigd is dat een warme maaltijd 's middags een eerste levensbehoefte is. 's Middags brood en 's avonds warm eten? Vreselijk ongezond. Er zijn zelfs ideeen geopperd om een magnetron in de klas te zetten, zodat kinderen hun van thuis meegebrachte maaltijd kunnen opwarmen. 35 kinderen die hun maaltijd moeten opwarmen... dat wordt een lange pauze. De overtuiging dat je 's middags warm moet eten, is zo sterk dat een vriendin van ons ...

De politiek is niets, daar zijn de twee mannen in de trein het roerend over eens. Kun je, vraagt de een aan de ander, nou één politicus opnoemen die je echt in staat acht Hongarije fatsoenlijk te leiden? Er valt even een stilte. Nou, zegt de een dan peinzend, die Fidesz-burgemeester van Debrecen, Lajos Kósa, misschien? Ja, zegt de ander na even nadenken. En dat kleine mannetje, die burgemeester van het vijfde district van Boedapest, ook van Fidesz, die Antal Rogan. Die doet het ook goed daar. Zijn gesprekspartner knikt. Rogan is inderdaad ook een mogelijkheid. En dan veert hij plots op. Of misschien hoe heet-ie, de minister-president, hoe heet hij toch ook al weer? Ze denken even na. Die doet het best goed, vinden ze beiden, maar zijn naam? Een beetje iets raars, klinkt buitenlands. Gor... Gor.. Bajnai, zegt de een opgelucht. Ja, Gordon Bajnai. Dat ze Bajnai's naam niet meteen weten is niet echt verbazingwekkend. De man is per slot van rekening pas sinds afgelopen mei premier. Pakw...

Een Hongaarse vriend van me meende onlangs dat wij Nederlanders de Tweede Wereldoorlog mythologiseren. Hij vond onze aandacht voor het onderwerp overdreven groot. Daar kun je over twisten, maar zeker is dat de Hongaren het omgekeerde doen: de oorlog is eerder een onderwerp om over te zwijgen. De Hongaarse rol in die periode is een ongemakkelijk en gecompliceerd debat waar mensen liever hun mond over houden. Dat is misschien de reden waarom zo weinig mensen nog weten dat de slag om Boedapest in de winter van 1944 en 1945 een van de zwaarste veldslagen van de Tweede Wereldoorlog was, in verwoestende kracht min of meer vergelijkbaar met die van de slag om Berlijn. De foto's van Berlijn kennen we allemaal: een stad gereduceerd tot puinhopen, met daartussen een geslagen bevolking die probeert weer iets op de bouwen. In Budapest was het niet veel anders. Het gevecht om Budapest duurde 102 dagen, in het midden van een zeer strenge winter. Het Rode Leger, gesteund door een Roemeense eenhe...

De Hongaarse belastingdienst gaat winkels die bedrijfsmaaltijdbonnen als geld aannemen, beboeten. Veel mensen krijgen die bonnen van hun baas om 's middags in de bedrijfskantine o f nabij restaurant een warme lunch te kopen. Bij werkgevers was het systeem erg in trek, omdat je er geen belasting en premies over hoefde te betalen. Werknemers hadden er ook geen bezwaar tegen, want in veel winkels kun je er gewoon mee betalen. De buurtsuper, de Tesco en de McDonalds, overal waren ze blij met maaltijdbonnen. Wat dus bedoeld was als lunchvergoeding en vooral een oplossing had moeten zijn voor bedrijven zonder eigen kantine, werd in praktijk een goedkope, want belastingvrije loonsverhoging. Hongaarse salarissen zijn lager dan Nederlandse. Veel lager. Maar het nettobedrag dat mensen noemen, is vaak maar een deel van het echte plaatje. Er bestaat een uitgebreid systeem van extra's, variërend van mobiele telefoons en bedrijfsauto's, ook in Nederland geen onbekend verschijnsel, tot ma...

Met groeiende verbazing volg ik de Nederlandse commotie over de koude, sneeuwrijke winter. Het strooizout op, en stoepen en wegen een grote glibberpartij. Honderden kilometers file. Paniek. Toen ik met kerst in Amsterdam was, stonden de treinen bij luttele centimeters sneeuw stil en kon mijn moeder, die niet goed ter been meer is, eigenlijk de deur niet uit. Ze heeft ten einde raad inmiddels voor het eerst de thuisbezorgdienst van 's lands grootste supermarkt uitgeprobeerd. Afgelopen weekend viel er bij ons voor de deur 40 centimeter sneeuw. Als het sneeuwt, kun je dat onmiddellijk horen: overal in de buurt halen mensen hun sneeuwschuivers tevoorschijn en maken de stoep schoon. Vaak al terwijl het sneeuwt, dan moet het later weliswaar nog een keer over, maar is het minder werk om de stoep later echt sneeuwvrij te krijgen. Als je maar sneeuw ruimt voor de laag echt is vastgelopen, is het een redelijk simpel karweitje. Daar komt geen strooizout aan te pas. Vrijwel iedereen doet dat, ...