Runa Hellinga - Media

Sinds begin deze week lonkt mij het Hongaarse staatsburgerschap. De wet op het dubbele staatsburgerschap die het parlement afgelopen maandag aannam en waar buurland Slowakije razend over is, is  namelijk zo ruimhartig dat ik er ook gebruik van kan maken. Volgens de nieuwe wet, die op 20 augustus van kracht moet worden, moet je met enige redelijkheid kunnen aantonen dat je een voorouder had die Hongaars staatsburger was. Verder moet je over enige kennis van de Hongaarse taal beschikken, geen strafblad hebben en de openbare veiligheid van Hongarije niet bedreigen. Mijn overgrootmoeder kwam uit Varazdin, een stadje dat nu in Kroatië ligt, maar destijds deel uitmaakte van het Hongaarse deel van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie. Ze was dus een staatsburger van het Hongaarse koninkrijk. Ze sprak zelfs Hongaars, al was Duits in de familie de belangrijkste taal en kende ze ook Kroatisch. In Varazdin sprak iedereen in die tijd meerdere talen. Daarmee is aan de hoofdvoorwaarde voldaa...

Net voorbij het park in Vác ligt een wat verwilderd terrein, waar egelantier, vlier, bramen en hop hoog opschieten. Dezer dagen zwerven er allerlei mensen met plastic zakken en een schaar rond: de vlier bloeit, en dus is het tijd om vlierbloesemdrank te maken, een geurige frisdrank die je maakt door een flinke schaal bloemen een dag lang te laten trekken met een paar flinke scheppen suiker en citroensap of citroenzuur. Meer suiker, en de boel laten opkoken levert je vlierbloesemsiroop. Samen met de eerste aardbeien een van de pleziertjes van de vroege zomer. Voor Nederlanders is natuur iets om naar te kijken en af te blijven, voor Hongaren is het iets om te gebruiken. Dat verklaart waarschijnlijk mede de enorme populariteit van vissen. En de jacht is hier ook nog niet in diskrediet geraakt. Niemand kijkt er begin mei van op als groepen jongeren in het park massaal de seringen van de struiken plukken. Het is ballagás, het officiële afscheid van de eindexamenkandidaten, en dan moet de sc...

Een erkenning door het moederland. Zo ziet de gepensioneerde bedrijfsleider Károly Udvardy het plan van de nieuwe Hongaarse regering om Hongaarse minderheden in de buurlanden het Hongaarse staatsburgerschap aan te bieden. In het Slowaakse Stúrovo, of Párkány, zoals de Hongaren het stadje noemen, maken Hongaren tweederde van de bevolking uit. Velen delen Udvardy’s visie. Slechts een enkeling voorziet dat een dubbele nationaliteit het leven alleen maar moeilijker maakt. Afgelopen maandag loste Hongarije's nieuwe regeringspartij Fidesz een verkiezingsbelofte in met het indienen van een wetsontwerp dat de pakweg tweeeneenhalf miljoen Hongaren in de buurlanden recht op Hongaars staatsburgerschap geeft. Daarmee wil de partij recht doen aan een in 2004 gehouden referendum, waarin net iets meer dan de helft van de kiezers vóór staatsburgerschap voor Hongaren over de grenzen stemde. Nog geen derde van de bevolking ging destijds naar de stembus, reden waarom dat referendum niet geldig was, m...

De schappen van de winkel in het centrum van het dorp zijn opmerkelijk leeg. Meestal is Anna goed bevoorraad, maar het lijkt vandaag wel uitverkoop. Dat blijkt het ook te zijn: ze gaat ermee stoppen. Ze kan de concurrentie niet meer aan en zoekt een huurder die het pand over wil nemen. Even bereid ik mij voor op een tirade tegen de grootwinkelbedrijven. Per slot van rekening is Anna een openlijke sympathisant van de extreem-rechtse Jobbik, een partij die met de buitenlandse grootwinkelbedrijven weinig opheeft. In de etalage hangt al tijden een verkiezingsaffiche van die partij en haar zoon liep vorig jaar met een t-shirt van de Hongaarse Garde door de zaak. Voor de klandizie leek me dat toen al niet zo handig. Ik mag haar wel, en weet dat ze haar hart op de goede plek heeft zitten. Ooit zei ze dat ze in Amerika voor Obama zou stemmen, omdat die voor de gewone man opkomt. Maar als ik een van de lokale zigeuners of socialistische kiezers was, zou ik toch naar een andere zaak gaan. Maar g...

Rechts-extremisme is trendy onder Hongaarse jongeren. Niet alleen skinheads en voetbalsupporters, maar ook veel studenten en jonge intellectuelen zijn enthousiaste aanhangers. Het keerpunt was een golf van antiregeringsrellen in de herfst van 2006. ,,Voor veel studenten hadden die weken dezelfde betekenis als de linkse studentenrellen in 1968 in Parijs voor de studenten in West Europa,” zegt politiek analist Mark Szabó. ,,Zij zagen het als het begin van een revolutie die nu nog afgemaakt moet worden.’’ ,,Wij willen toch niet dat buitenlanders en Joden alles in handen krijgen? Wij laten toch niet toe dat we een tweede Palestina worden? De Amerikanen willen de hele wereld overheersen, ons ook. Als Jobbik aan de macht komt, is het gedaan met de macht van de multinationals in ons land. En reken maar dat die er ook voor zorgt dat de buitenlandse TV zenders RTL en TV2 dichtgaan. En nog een paar andere tv-stations ook. En dan zetten we deze corrupte regering achter slot en grendel.” Zsolt, ge...