RANCUNE

Dat Tamás Meggyes, sinds begin deze maand oud-burgemeester van Esztergom, een rancuneus man is, wisten ze in dat stadje al langer. Als burgemeester ontsloeg hij een paar jaar geleden een ambtenaar, nadat haar man als journalist van een streekkrant een kritisch stuk over hem had geschreven. Datzelfde lot trof de gemeentesecretaris die weigerde zijn handtekening te zetten onder een groot investeringsplan dat de diep in de schulden zittende gemeente zich helemaal niet kon veroorloven.
De rechter bepaalde dat het ontslag van de gemeentesecretaris onterecht was, maar de burgmeester lapte dat oordeel aan zijn laars en benoemde een nieuwe, hem welgezinde secretaris. De oude gemeentesecretaris bleef zijn salaris krijgen, maar handtekeningen mocht hij niet meer zetten.
Maar kritiek bleef Meggyes achtervolgen, en in februari dit jaar besloot de burgemeester dat gemeenteraadsleden in toekomst geen recht meer hadden om vragen te stellen. Trouwens, hij trok zich de kritiek dat hij teveel uitgaf, wel degelijk aan. Om te bezuinigen werd de verlichting van de Dom, de grote toeristische attractie van de stad, uitgedraaid.
Wel klinkt iedere dag in Esztergom het volkslied van Transsylvanië ter herinnering aan het verdrag van Trianon en de gebieden die Hongarije aan het einde van de Eerste Wereldoorlog verloor, maar wat kost dat nou? Weliswaar besteedde de gemeente geld aan de aanleg van een fraai vis- en bootmeertje, dat toevallig pal voor de deur van de burgemeester werd aangelegd, maar daar tegenover staat dat Esztergom niets hoeft uit te geven aan onderwijs. Meggyes heeft alle scholen namelijk aan de kerk gegeven en ouders die kun kind  naar een openbare school willen sturen, hebben geen andere keuze dan naar een andere gemeente gaan.
Echt de ideale volksvertegenwoordiger, dus. Zelfs binnen zijn partij, de huidige regeringspartij Fidesz, keken sommigen verbaasd op toen hij afgelopen voorjaar kandidaat werd gesteld voor de parlementsverkiezingen, maar gezien de daverende overwinning van Fidesz kon een zetel (en daarmee parlementaire onschendbaarheid) hem niet ontgaan en is hij nu dus parlementariër.

Esztergom is een echte Fideszgemeente: de Hongaarse kardinaalsstad, conservatief en katholiek.. De gemeenteraadsverkiezingen hadden voor Meggyes dan ook een zacht eitje moeten zijn. Zijn partij kreeg inderdaad een meerderheid van stemmen in de gemeenteraad. Maar hijzelf werd niet herkozen. Dat zegt veel over hoe ongeliefd hij zich in het dertigduizend zielen tellende stadje heeft gemaakt.

Zo ongeliefd, dat alle oppositiepartijen in Esztergom, van de socialistische MSzP, de groene LMP en de conservatieve MDF tot de extreem-rechtse Jobbik aan toe, voor de verkiezingen de handen in elkaar sloegen en met een gezamenlijke kandidaat kwamen. Er waren zelfs wat Fideszmensen die dat initiatief ondersteunden.
Als antwoord daarop organiseerde de burgemeester organiseerde een demonstratie ter ondersteuning van zichzelf, maar hoewel gemeenteambtenaren te horen kregen dat ze daar heen moesten gaan, stonden er niet meer dan 1000 mensen hem toe te juichen. Driekwart van de kiezers stemde op architecte Éva Tetényi, die nu voor de ondankbare taak staat om Meggyes in de hand te krijgen.
Om te beginnen vocht de oud-burgemeester zijn verlies aan. Je zou zeggen dat de boodschap wel moet doordringen als driekwart van de bevolking, inclusief veel Fideszstemmers, tegen je stemmen, maar volgens hem waren de verkiezingen niet geldig, omdat er in de vroege ochtend nog pamfletten zouden zijn uitgedeeld.
Met dat protest kwam hij niet erg ver, maar dat weerhield hem niet om de poot stijf te houden. Zijn volgende daad was een weigering om zijn kantoor te verlaten. Hij is nog steeds lid van de Fidesz-fractie in de gemeente en hij kreeg zijn partijgenoten achter zich. Sterker nog, die vonden, net als hijzelf natuurlijk, dat hij als parlementariër recht had op behoud van het burgemeesterskantoor, en op de dienstwagen. Niet alleen weigerde hij zijn kantoor te verlaten, maar de nieuwe burgemeester kreeg niet eens beschikking over de telefoon.
Dat probleem leek opgelost toen Lajos Kósa, de vice-voorzitter van Fidesz, vorige week zei dat de partijleiding van plan was met Meggyes te gaan praten en die prompt verklaarde het kantoor te zullen ontruimen, omdat hij "geen last voor de stad" wil zijn.
Maar afgelopen vrijdag werd duidelijk, dat de problemen nog lang niet uit de wereld zijn, toen de Fidesz-meerderheid in de gemeenteraad instemde met haar eigen motie om de nieuwe burgemeester al haar macht te ontnemen. Aangezien de burgemeester het vetorecht heeft, komt er van deze motie weinig, maar de fractie had nog een andere troefkaart: ze weigert een viceburgemeester ter beschikking te stellen, en als die niet binnen zes maanden gekozen wordt, moeten er nieuwe verkiezingen plaatsvinden.
Er was één ding waar de gemeenteraadsleden geen rekening mee gehouden hadden: de hele zitting was buiten op een scherm te zien, waar zich honderden belangstellenden verzameld hadden. De verontwaardiging onder de toeschouwers was zo groot, dat er een spontane demonstratie voor het gemeentehuis ontstond. Het liep erop uit dat Fidesz-fractieleden het gebouw niet durfden te verlaten, de politie ingeschakeld moest worden en burgemeester Tetényi de menigte uiteindelijk opriep om zich waardig en rustig te gedragen.
De Christen-Democraten (in het parlement niet meer dan een verlengstuk van Fidesz) hebben in Esztergom inmiddels een advertentie geplaatst, waarin ze zich distantiëren van hu coalitiepartner. Maar misschien wordt het tijd dat Fidesz zich distantieert van Tamás Meggyes. Hoewel ze dat natuurlijk een zetel in het parlement zou kosten, want reken er maar op dat hij die nooit opgeeft.