EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID

Onze zoon moest een nieuwe muis hebben, voor de computer, wel te verstaan. Ik raadde hem aan zijn pinpas mee te nemen. Sinds begin dit jaar heeft hij een Nederlandse bankrekening, en hoewel dat de nodige voeten in de aarde had, werkt het eindelijk en kan hij ermee betalen.
Het klinkt wat idioot om voor een jongen in Hongarije een Nederlandse jongerenrekening te openen, maar dat bleek aanzienlijk goedkoper en praktischer dan een Hongaarse. Hij had ooit een Hongaarse rekening, een kinderrekening, wel te verstaan. Iedere maand was hij meerdere euro's aan rekeningkosten kwijt, zelfs als hij geen geld had opgenomen. Beetje sneu als dat van je zakgeld afgaat.
Maar afgezien van de kosten, die bij iedere Hongaarse bankrekening belachelijk hoog zijn, is het opmerkelijkste verschil wel hoe de bank met jonge klanten omgaat. In Hongarije kreeg hij weliswaar een bankpas, maar daar mocht hij maximaal 10000 forint per dag mee betalen. Iedere keer als hij dat ding gebruikte, kreeg ik bovendien een sms'je. Er zat ook een maximum aan het geld dat hij per keer van de bank kon opnemen. Dat brak ons nog aardig op toen we de rekening wilden opheffen, want dat kan alleen door het geld er in delen af te halen, en voor iedere geldopname rekende de bank 400 forint, pakweg anderhalve euro (we hadden het over een jongerenrekening, nog steeds).
Bij de Nederlandse bank werkt zijn jongerenrekening net zoals die van ons: hij heeft een pinpas, zonder limiet, hij kan internetbankieren en geld opnemen zonder dat ik er iets vanaf weet. Er is één beperking: hij kan niet rood staan. Maar verder gaat de bank er duidelijk vanuit dat hij moet leren met geld om te gaan, en dat hij daar zelf verantwoordelijk voor is. Wat hij niet krijgt, zijn de stickers die de Hongaarse bank gaf, iedere keer als hij braaf wat geld had gespaard.
Het is denk ik aardig maatgevend voor het verschil in opvatting over opvoeding in Hongarije en in Nederland. Nederlandse ouders kleden hun kind ook warm aan als het koud is, maar als Jantje erop staat om in een te dunne jas naar buiten te gaan, moet hij het zelf maar voelen. En of-ie een muts op wil, moet hij zelf weten. Kleine Szabi heeft geen keuze: als zijn moeder hem geen muts op zet, moet je de juf eens horen.
Af en toe spreekt mijn zoon met een vriend af om bij ons op bezoek te komen. Dat vereist een rit met de trein. Eén trein, één station. Die jongens zijn altijd bereid om het te proberen. Ze hebben allemaal een mobieltje voor het geval het misgaat. Maar uiteindelijk worden ze - 15 jaar oud - altijd door pa of ma gehaald of gebracht. Want je weet maar nooit.