Runa Hellinga - Media

Ooit, tot zo'n twintig jaar geleden, kon je als Hongaarse burger rekenen op Vadertje Staat. Die verzorgde je van de wieg tot het graf, gaf je onderwijs, gezondheidszorg, werk en pensioen. Daar hing wel een prijskaartje aan. Ten eerste verlangde Vadertje Staat in ruil voor al die goede zorgen dat je als burger je mond hield. Een grapje hier en daar, okay, daar was niets tegen, maar echte kritiek werd niet gewaardeerd. Ten tweede leverde Vadertje Staat niet altijd verzorging op topniveau. Het socialisme, want daar hebben we het over, zorgde er wel voor dat iedereen een baan had, maar dat werk was bepaald niet altijd even interessant. Ik ken iemand, die was zaadbewaker. Die sleet zijn dagen ermee om een loods met zakken graan in de gaten te houden. Vadertje Staat zorgde er ook voor dat iedereen naar de dokter kon, maar wie twintig jaar geleden een Hongaars ziekenhuis binnenliep, hoefde geen arts te zijn om te weten dat de gezondheidszorg vreselijk achterliep op West-Europa. Waar Vader...

In de trein van Utrecht naar Nijmegen zit een groep studenten. Ze praten nogal hard, en daarom kan me niet ontgaan dat het gesprek plots over een medestudente gaat, of een medestudent, die zich van vrouw naar man aan het ombouwen is. Er schijnt een borstoperatie aanstaande te zijn, en de groep bespreekt intensief, maar met mededogen, wat voor enorm ingrijpende verandering dat voor de betreffende persoon moet zijn. Het gesprek gaat over hormonen, over baardgroei, over haar stem, maar, en daarom valt het me op, niet één keer wordt er grappig over gedaan of over gegiecheld. Transseksualiteit is voor hen duidelijk geen onderwerp om over te lachen, laat staan om bespottelijk te maken. Je zal het maar hebben. Alle problemen die daarbij komen kijken.... Ik probeer me hetzelfde gesprek in te denken in een Hongaarse treincoupé. Onmogelijk, denk ik. Het zal in Hongarije misschien mogelijk zijn je te laten opereren, maar als het gebeurt, gebeurt dat heel erg in het geheim. Een zoektocht op he...

Een echt geval van spionage of een politiek proces? Die vraag houdt Hongarije bezig sinds afgelopen weekend de voormalige minister van veiligheidszaken György Szilvásy, lid van de vorige socialistische regering, op verdenking van spionage werd gearresteerd. Ook twee voormalige hoofden van de veiligheidsdienst werden in verband met dezelfde kwestie aangehouden. Welke kwestie? Goede vraag. De drie worden beschuldigd van spionage en staatsvijandige activiteiten. Maar wat ze zouden hebben gedaan, is tot staatsgeheim verklaard en mag pas in 2089 openbaar worden gemaakt. Alleen voor de leden van de parlementaire commissie voor veiligheidszaken werd een tipje van de sluier opgelicht, maar ook die kregen de echte aanklacht niet te horen en moeten bovendien de komende 78 jaar hun mond houden over het weinige dat ze weten. Bij gebrek aan informatie speculeren de Hongaarse media volop over de mogelijke aanklacht. Een optie is dat de drie van spionage voor Rusland worden beschuldigd. Dat past goed...

Rijden met een slok op was altijd al verboden in Hongarije, maar sinds 1 juli kun je het echt maar beter uit je hoofd laten. De minimumstraf voor bestuurders die gedronken hebben (en één glas is al genoeg) wordt 150.000 forint, pakweg 575 euro. En als je pech hebt en boven de 0,8 promille zit, rekent oom agent het dubbele. Bovendien kost dronken rijden je punten van je rijbewijs, en als het er genoeg zijn, ben je dat dus kwijt. Het is maar een van de boetes die per 1 juli omhoog is gegaan. Na het lik-op-stukbeleid voor kleine misdrijven, dat vorig jaar werd ingevoerd, zijn nu verkeersovertreders aan de beurt.  Wie geen gordel om heeft, is tussen de 15.000 en de 40.000 forint kwijt en wie door het rode licht of op een spoorwegovergang blijft staan, betaalt 100.000 forint (of zijn leven, natuurlijk, als hij pech heeft). Ook hardrijders kunnen rekenen op straffen die oplopen tot 300.000 forint. Afhankelijk van de geldende maximumsnelheid op de betreffende weg is tien tot twintig ...

Iemand, niemand weet wie, klaagde onlangs bij minister van informatie Zoltán Kóvacs over een bijdrage op het online-forum van oppositiekrant Népszava. Het ging om een reactie op een commentaar van de krant, waar de anonieme klager aanstoot aan genomen schijnt te hebben. Het commentaar was geschreven naar aanleiding van de begrafenis van de vroegere president Ferenc Madl. Maar wat de klager zo had gestoord aan de reacties, is niet duidelijk. Dat stond er namelijk niet bij. Wat doe je als je als minister van informatie een anonieme brief krijgt over een niet nader gespecificeerde bijdrage op een internetforum? In de prullenbak ermee, zou je zeggen. Zo niet Zoltán Kóvacs. Die oordeelde dat zijn bureau niet het juiste was om de klacht te behandelen, en gaf de zaak dus door aan wat hij wel de juiste man vond, mediacommissaris Jenő Bodonovich. Dat is weer iemand anders dan de Hongaarse media-autoriteit die zich eigenlijk over dit soort klachten zou moeten buigen, maar hij is blijkbaar ook be...