Runa Hellinga - Media

Zoltán Toth in zijn buurtwinkeltje Brood, melk, koffie, beleg: Zoltán Tóth verkoopt wat buurtgenoten zoal aan kleine boodschappen nodig hebben. Tot 1 juli verkocht hij ook sigaretten. Tabakswaren maakten dertig procent uit van de omzet in zijn buurtwinkeltje in het Hongaarse Szekszárd. Ze waren een belangrijke klantenbinder: wie binnenwipte voor sigaretten, nam vaak meteen iets anders mee.  Maar sinds 1 juli mogen de Tóths geen sigaretten meer verkopen. Dat voorrecht is voorbehouden aan rond 5300 nieuwe staatstabakswinkels. 40.000 kleine Hongaarse winkeliers raakten daardoor in één klap een essentieel deel van hun assortiment kwijt. “Ik voel me als mijn grootvader toen de communisten zijn land en koeien hadden gestolen,” zegt Zoltán. Het is een ramp voor de Tóths, want ze leven van hun winkeltje sinds zijn vrouw haar baan moest opgeven toen hun achtjarige autistische zoon leukemie kreeg. Ze dongen mee naar de vergunning voor een staatstabakswinkel en hadden goede hoop. Maar connect...

"Welkom in Vác. Wij hopen dat u zich prettig voelt in onze stad," klinkt er bij aankomst op het station uit de luidsprekers. Reisde er stiekem een belangrijke hoogwaardigheidsbekleder mee in mijn trein? Is dit een nieuwe publiciteitscampagne van de Hongaarse spoorwegen? Ik heb geen idee, maar wat ik wel weet, is dat deze warme ontvangst mij nooit eerder ten deel is gevallen. Het moet een bandje zijn, want het is dezelfde diepe mannenstem die wordt gebruikt voor alle vaste aankondigingen. Iedere tweede ochtend hoor ik die stem zeggen dat de trein daar en daarvandaan naar Boedapest zoveel minuten vertraging heeft, en hoor ik hem vragen om ons begrip en onze verontschuldigingen. Geen van beide heb ik eerlijk gezegd nog in overvloed te bieden, daarvoor komt het te vaak voor. Voor het vertrek van iedere trein waarschuwt hij de reizigers dat de trein gaat rijden, en ze afstand moeten houden. Dat is geen overbodige luxe, maar soms een haast ondoenlijke taak bij de smalle perrons, ze...

Balatonmeer: toeristenbelasting voor iedereen Gábor Szabó stond zijn gras te maaien, toen zich een vriendelijke dame bij zijn poort meldde: ze kwam de toeristenbelasting innen en wilde zijn gastenboek zien. Gastenboek? Toeristenbelasting? “Ik ben toch geen hotel. Ik heb gewoon wat vrienden op bezoek,” sputterde Szabó, een misverstand vermoedend. Ja precies, meende de dame kordaat, en iedere gast moest per nacht 390 forint (1,30 euro) toeristenbelasting betalen. Om haar woorden te onderstrepen, duwde ze hem een officieel document onder zijn neus: “Toeristenbelasting moet ook worden betaald als de eigenaar uit hartelijkheid (zonder tegenprestatie, op basis van familiebanden of vriendschap) gasten heeft.” Of Szabó daarom maar even 21840 forint op tafel wilde leggen, de belasting die hij verschuldigd was voor acht gasten die een week waren gebleven. Ergens in 1972, in de communistische tijd, kwam een ambtenaar op het lumineuze idee dat mensen die bij een ander logeerden, ook toeristen ware...