Runa Hellinga - Media

Af en toe spreek ik Nederlanders die naar Hongarije verhuisd zijn omdat ze genoeg hebben van het Nederlandse oerwoud aan regels en ambtenarij. Nou denk ik dat we in Nederland best met een regeltje minder toe zouden kunnen, en in veel sectoren inmiddels met heel wat regeltjes minder. Maar desondanks: keep on dreaming. Hongarije barst van de regelgeving, maar dat veel Hongaren ook niet precies weten hoe het zit, komt omdat de informatie (voorlichting kun je het niet noemen) over die regelgeving over het algemeen verpakt is in een ambtelijk taalgebruik waar zelfs een advocaat nog moeite mee heeft. Pakweg in de geest van ' met inachtneming van artikel 4, paragraaf 6a van verordening 206 A van de wet op de vuilnisophaal 2006 wijs ik erop dat het slechts is toegestaan om op basis van verordening 10bis van de gemeentelijke afvalverwerkingsregeling d.d. 10 augustus 2007 goedgekeurde afvalcontainers met een maat van maximaal 70x70x150 centimeter langs de weg te plaatsen.'  . Met andere ...

Bad Sauerbrunn kan niet zonder Hongaarse arbeid Bij het Shellstation langs de autoweg bij het Oostenrijkse Nickelsdorf bestel je makkelijker koffie in het Hongaars dan in het Duits. Vrijwel het hele personeel komt uit van net over de grens. Zoals veel mensen in West-Hongarije werken ze liever in Oostenrijk, waar het minimumloon vijf keer hoger is als thuis. Na illegale asielzoekers en veiligheid zijn werknemers en migranten uit de EU, vooral uit de armere buurlanden Hongarije, Slowakije en Slovenië, een hoofdthema in de Oostenrijkse politiek. De boodschap van zowel de conservatieve ÖVP als de rechts-populistische FPÖ, de twee partijen die na de verkiezingen midden oktober waarschijnlijk samen de nieuwe regering vormen: burgers uit arme EU-landen houden de werkloosheid hoog en misbruiken Oostenrijkse sociale voorzieningen. Opmerkelijk, want de Oostenrijkse werkloosheid daalde sinds januari met maar liefst drie procent. Maar 7,7 procent is natuurlijk nog steeds best veel. De forse daling...

Bisschop Miklós Beer met Sejmen Aldauidi Asielzoeker Sejmen AlDauidi woont inmiddels waarschijnlijk niet meer in het bisschoppelijk paleis in het Donaustadje Vác. Zijn asielaanvraag werd eerder dit jaar afgewezen, en vanaf dat moment hield bisschop Miklós Beer er rekening mee dat de Hongaarse politie ieder moment op de statige bisschoppelijke paleispoort kon kloppen om de Koerdische civiele ingenieur op te halen. Net zoals dat eerder met zijn voorgangers, twee vluchtelingen uit Afrika, gebeurde. Toen kwamen de agenten in alle vroegte en voerden de twee in boeien af, vertelt de bisschop met bedrukt gezicht. Maandenlang deelde Beer paleis en eettafel met AlDauidi en drie andere vluchtelingen.  De Koerd bekeerde zich tot het katholicisme, Beer heeft hem persoonlijk gedoopt, de andere waren drie moslim. Een van hen hield zich aan de ramadan. In die weken at de rest 's avonds wat later. Beer geeft vluchtelingen onderdak omdat te helpen en om een voorbeeld te stellen. "Mijn droom is...

Hitlerhuis in Braunau Adolf Hitler hechtte weinig aan zijn geboortehuis aan de rand van het centrum van Braunau am Inn. Het was een huurhuis waar hij hooguit het eerste jaar van zijn leven heeft doorgebracht en waar ze wat hem betreft een kantoor in mochten vestigen. "Braunau was voor hem niet belangrijk. Linz was de stad van zijn jeugd," zegt Florian Kotanko, oud-directeur van het lokale gymnasium en voorzitter van de Vereniging voor Geschiedenis in Braunau. Toen Hitler na de machtsovername in Oostenrijk een bezoek aan zijn geboorteplaats bracht, reed hij het huis straal voorbij. Toeristen denken er duidelijk anders over. Ze komen weliswaar niet met busladingen tegelijk, maar wie tien minuten de tijd neemt, ziet een gestage stroom belangstellenden stoppen. Ze bekijken de rots op de stoep, een steen uit concentratiekamp Mauthausen met daarop de tekst 'Voor vrede, vrijheid en democratie, nooit weer fascisme, miljoenen doden waarschuwen'. Ze nemen een foto en een enkeli...

Rust en ruimte Eigenlijk zochten Jacqueline en Jeroen Bastiaensen een vakantiehuis toen ze vijf jaar geleden een afgelegen boerderij in de buurt van het Hongaarse Csemö kochten. Maar de ruimte, de warme zomers en de rust lokten, net als de gedachte aan een leven zonder Nederlandse regelgeving, hoge inkomstenbelasting, files of wegenbelasting. En, al was dat niet het belangrijkste, het feit dat er in Hongarije eigenlijk geen moslims leven. "Ik vind dat premier Orbán het goed doet," zegt Jacqueline, "Ik voel me  in Boedapest een stuk veiliger dan in Amsterdam. Ik denk ook niet dat we hier bang hoeven te zijn voor een aanslag." Asielzoekers uit het Midden-Oosten zijn niet welkom, maar begin februari zei premier Viktor Orbán dat zijn land graag echte vluchtelingen wil opnemen: "Duitsers, Nederlanders, Fransen en Italianen, bange politici en journalisten die in Hongarije het Europa zoeken dat ze thuis verloren zijn." De premier verwees naar een nieuwe trend: de...

Saoedi-Arabische toeristen in Zell am See Langs de boulevard van Zell am See slentert een jong stel. Zij stopt af en toe om een foto te nemen van haar man die in korte broek voor het bergmeer poseert. Gewoon, twee toeristen in Oostenrijk. Ze vallen op omdat zij van top tot teen in vormeloos zwart is gehuld. De nikab laat slechts haar ogen vrij. Niemand in Zell kijkt ervan op, maar eigenlijk is ze in overtreding. Nikabs en andere vormen van gezichtsbedekking zijn sinds kort in Oostenrijk verboden. Vanaf 1 oktober volgt een boete van 150 euro, voor burgers, maar ook voor toeristen. Het verbod maakt onderdeel uit van een nieuw integratiepakket. De bevoegd minister, Sebastian Kurz, heeft het 'integratie door prestatie' gedoopt. Dat behelst onder meer Duitse les, verplicht gemeenschapswerk en een verbod op verspreiding van salafistische geschriften. Er was al een verbod op buitenlandse financiering van islamitische verenigingen. Onomstreden is het nikabverbod niet. De Groenen zijn t...

Loslopende koeien zijn niet zonder gevaar Iedereen die in de bergen wandelt, kent het probleem: een weide vol koeien, en de vraag of je daar eigenlijk wel veilig langs kunt wandelen. Het antwoord van de voorlichtingsfilm 'Een alpenwei is geen kinderboerderij' die de Tiroolse Kamer van Koophandel, de Oostenrijkse Alpenvereniging en nog een aantal organisaties vorige week met haastige spoed maakten, is 'ja, als je je aan deze veiligheidsregels houdt'. Aanleiding voor de video was het grote aantal 'koeienaanvallen' deze zomer. De cijfers liegen er niet om. Een alpenweide is inderdaad geen kinderboerderij. Sinds begin juni raakten in Oostenrijk al acht mensen gewond en kwam een vrouw om door deze, zoals de voorlichtingsvideo herhaaldelijk benadrukt, in principe vreedzame dieren. De laatste slachtoffers afgelopen donderdag waren een moeder met haar anderhalf jaar oude dochtertje dat in een draagrugzak op haar rug zat. Samen met de vader en een ander kind liepen ze la...

George Soros, foto Harald Dettenborn Een steenrijke joodse zakenmagnaat die in pakweg 100 landen organisaties ondersteunt die zich inzetten voor mensenrechten en democratie: voor degenen die geloven in geheime linkse complotten om de wereld te overheersen, is de in Hongarije geboren Amerikaanse miljardair George Soros een voor de hand liggende boeman. Donald Trump haat hem, Vladimir Putin haat hem en zoals de laatste weken weer eens overduidelijk werd, Viktor Orbán, premier van het land waar Soros 86 jaar geleden als György Schwarz ter wereld kwam, haat hem. De man die sinds midden jaren tachtig als filantroop vele miljarden heeft uitgegeven om de anticommunistische oppositie achter het IJzeren Gordijn te ondersteunen en later om de democratie in de hele wereld te bevorderen, wil volgens hen niets meer of minder dan de vernietiging van Europa en Amerika. In zijn geboorteland is Soros inmiddels volksvijand nummer één, samen met de organisaties die geld krijgen uit zijn Open Society Foun...

Uitbreiding van Paks bedreigt de ooibossen bij Gemence  Begin februari kreeg Hongarije van de Europese Commissie Hongarije groen licht voor de uitbreiding van de kerncentrale bij Paks. Goed nieuws voor de regering, minder voor voorstanders van de ontwikkeling van duurzame energie. De kerncentrale gaat straks zoveel stroom leveren dat Hongarije een overschot heeft en de regering geen enkel interesse meer heeft om alternatieven als zonne- en windenergie te stimuleren. Integendeel, de ontwikkeling van duurzame energie wordt in Hongarije tegenwoordig actief tegengewerkt. Wie een zonnepaneel op zijn dak zet, krijgt geen subsidie, maar betaalt extra belasting. In 2014 maakte Hongarije afspraken met de Russische president Putin over uitbreiding van de Hongaarse kerncentrale bij  het Donaustadje Paks. Niet alleen gaan de Russen er twee nieuwe blokken bouwen, ze verstrekken Hongarije ook een lening van 12 miljard euro voor de financiering. Het verdrag kreeg veel kritiek, en niet alleen...

Franz-Joseph 'De gelukkige tijd van vrede'. Zo omschrijft een tentoonstelling in het Hongaars Nationaal Museum in Boedapest de tweede helft van de negentiende eeuw. Het was de tijd dat Hongarije door de Habsburgse keizer Franz-Joseph werd geregeerd en er is wel eens minder lovend over de vorst gedacht. Wie zich twintig jaar geleden positief over hem uitliet, liep goede kans voor landverrader uitgemaakt te worden. Dat lag overigens anders met zijn vrouw Elisabeth, Sissi in de volksmond. Zij was en is geliefd. Na haar dood zamelden burgers geld in voor een standbeeld en ze wordt ruim geëerd met straten en standbeelden. De Erzsébet-brug in Budapest werd naar haar vernoemd en die naam is nooit veranderd, ook niet in de communistische tijd. Maar naar een eerbetoon aan haar man zul je tevergeefs zoeken.  Dat moet anders, vindt historicus András Gerő van het Habsburg-Instituut in Boedapest. Honderd jaar na Franz-Josephs dood pleit hij voor een standbeeld voor de man die bijna vijftig...

Blindmuis Ze zijn nog maar met vierhonderd exemplaren, de Vojvodina-blindmuizen in de grensstreek van Hongarije en Servië. Blindmuizen zijn zo blind dat ze zelfs geen zichtbare ogen meer hebben. De ondergronds levende knaagdieren hebben het overal in Europa moeilijk, maar dat geldt zeker voor dit groepje. Ze vormen namelijk een lokale, unieke ondersoort en scoren dan ook hoog op de rode lijst van bedreigde diersoorten van de Internationale Unie voor Natuurbescherming (IUCN). Helaas heeft dat de Hongaarse regering niet verhinderd om toch in hun al bedreigde leefgebied een zwaar bewaakt grenshek te bouwen. Grensversterking is de grote mode. Trump wil een muur, de Macedoniërs hebben sinds vorig jaar een hek op de grens met Griekenland, de Grieken hebben er een bij Turkije en de Oostenrijkers bouwen hekken langs de grens met Hongarije. In hoeverre dat soort constructies migranten daadwerkelijk tegenhouden, daarover verschillen de meningen. Maar dat ze effecten hebben op de natuur, staat bu...

De Hongaarse gemeente Hódmezővásárhely riep begin deze maand winkels en horecagelegenheden in de stad op om de Nederlandse bierbrouwer Heineken te boycotten. Aanleiding was een proces dat Heineken-Roemenië in 2014 aanspande tegen een kleine Hongaars-Roemeense bierbrouwer wegens misbruik van een merknaam. Onlangs gaf de Roemeense rechter Heineken gelijk dat de merknaam Igazi Csíkisör te zeer lijkt op Heinekens Premium Ciuc. Wat de boycotoproep extra gewicht geeft, is dat die gesteund wordt door János Lázár, voormalig burgemeester van Hódmezővásárhely en tegenwoordig als minister verantwoordelijk voor het kantoor van premier Viktor Orbán. Lázár is na Orbán waarschijnlijk de belangrijkste man van het land. Hij noemde het rechtelijke besluit "onwaardig, onrechtvaardig en anti-Hongaars" en meende dat "alle Hongaren zich ertegen moeten verenigen". Op het eerste gezicht lijkt het vergezocht om een verband te zoeken tussen de merknamen Csíki en Ciuc. Maar het is er wel dege...

Winter Een witte kerst was het niet, maar nu is de sneeuw er dan toch Dat is pech voor kleine Alex. Begin december schreef het achtjarige jongetje een brief aan ‘Jézuska’, het kerstkind dat in Hongarije de cadeautjes onder de kerstboom legt. Niet omdat Alex cadeautjes verwachtte. Hij wist dat Jézuska niet bij hen kwam, schreef hij, omdat ze arm waren. Maar hij had wel één wens: dat het thuis warm zou zijn met Kerstmis. En hij hoopte op melk en brood in plaats van meelpap. De Lego waarvan hij droomde, daar rekende hij al helemaal niet op. De brief belandde niet bij Jézuska, maar wel bij de Hongaarse investeerder Zoltá n Bruckner die hem op Facebook zette en daarmee een kleine storm ontketende. De hulp stroomde binnen, en Bruckner opende een aparte bankrekening voor de giften. Er kwam een stichting die de gaven in natura inzamelde en verspreidde, zodat niet alleen aan Alex, maar ook de andere doodarme gezinnen in diens dorp Kerstmis met volle buik en cadeautjes konden vieren. Dat was maa...