Verdere aantasting onafhankelijkheid rechtssysteem

Hongarije gaat op korte termijn een nieuw systeem van administratieve rechtbanken invoeren, zo heeft het hoofd van het Bureau van de Premier, Gergely Gulyás, vandaag laten weten, aldus nieuwssite  Mérce. Volgens Gulyás is het nieuwe systeem alleen maar bedoeld om de rechtspraak efficiënter en sneller te maken, maar volgens critici zijn de nieuwe rechtbanken een ernstige verdere aantasting van de onafhankelijkheid van de rechtsspraak.

De regering wil eind oktober het definitieve wetsvoorstel behandelen, dat dan nog dit jaar door het Parlement moet worden aangenomen. De nieuwe rechtbanken moeten vanaf januari 2020 operationeel zijn. Ze zullen zich gaan bezighouden met alle zaken waar nationale en lokale overheden en overheidsorganen bij zijn betrokken, dus rechtszaken rond verkiezingen en de kieswet en het demonstratierecht, rond openbare uitschrijvingen, het verlenen van (EU) subsidies en corruptie, rond het functioneren van instituten als de Nationale Bank of de Media Autoriteit enz. Het zijn precies die terreinen waarop veel rechters van de de bestaande rechtbanken - zeker op het lagere niveau - de afgelopen jaren met grote regelmaat blijven weigeren toe te geven aan politieke druk en vonnissen hebben gewezen die ongunstig zijn voor de regering Orbán.
Volgens critici zijn de nieuwe rechtbanken dan ook bedoeld om daaraan een eind te maken. Natuurlijk zegt minister van justitie László Trocsanyi dat de nieuwe administratieve rechtbanken volledig onafhankelijk zullen worden samengesteld en los van de regering zullen functioneren, en verwijst de regering naar het feit dat zulke rechtbanken in diverse andere EU landen bestaan. Maar zoals gebruikelijk zit de duivel in de details. In Hongarije gaan de leden van de betreffende rechtbanken geen gewone rechters of juristen worden, maar personen die tot nu toe als ambtenaren in het overheidsapparaat werkten, een apparaat dat al sinds 2010/2011 op alle hogere posten is gezuiverd van Fidesz-kritische personen. Bovendien gaat het hier om een volledig parallelle rechtbankstructuur, waarbij ook een hoger beroep tegen een uitspraak van een administratieve rechtbank plaats zal vinden bij een soortgelijke en nieuw in te stellen Hogere Administratieve Rechtbank (en niet zoals elders bij een hof van gewone rechters). Natuurlijk zal de praktijk aantonen hoe afhankelijk of onafhankelijk de uitspraken van deze nieuwe rechtbanken zullen worden, maar op basis van de manier waarop de regering Orbán de afgelopen acht jaar met rechters en rechtbanken  is omgegaan, doet het ergste vrezen. (Zie voor een uitgebreide kritiek op dit en andere voorstellen de kritiek van het Helsinki Committee -
in het Engels).